Samsun’un Bafra ilçesindeki Asarkale’de geçen yıl başlatılan arkeolojik kazılarda, Pontus Kralı VI’ıncı Mithradates Eupator dönemine ait kalıntılar ortaya çıkarılıyor.
Çalışmalar, Samsun Arkeoloji Müzesi Müdürü Kenan Sürül başkanlığında, Samsun Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı, Samsun Büyükşehir Belediyesi ve Bafra Belediyesi iş birliğiyle yürütülüyor. Kazının bilimsel danışmanlığını, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kasım Oyarçin üstleniyor. Ayrıca OMÜ’den 9 akademisyen ile 10 doktora ve yüksek lisans öğrencisi kazı ekibinde aktif olarak görev alıyor.
SARNIÇ, HAPİSHANE, FIRIN VE BASAMAKLI TÜNEL GÜN YÜZÜNE ÇIKARILDI
Kazı kapsamında kaleye ait birçok yapı ortaya çıkarıldı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kasım Oyarçin, şu ana kadar iki sarnıç, bir hapishane, bir fırın ve çeşitli kale içi mekanların gün yüzüne çıkarıldığını belirtti. Ayrıca, basamaklı bir tünelin çıkış noktasını tespit etmek için çalışmalar devam ediyor.
PONTUS ÖNCESİNE AİT KUTSAL ALAN KEŞFEDİLDİ
Kazılarda dikkat çeken en önemli buluntulardan biri de, MÖ 5’inci yüzyıla ait açık hava kutsal mabedi oldu. Bu kutsal alanın, Paflagonya Kaya Mezarları ile eş dönemli olduğu belirtiliyor. Böylece Asarkale’nin, Pontus döneminden çok daha önce yerleşim ve inanç merkezi olarak kullanıldığı anlaşıldı. “Kale, VI’ıncı Mithradates döneminde inşa edilmiş olsa da kutsal mabed, bu dönemden 400 yıl önce kullanılmış bir tapınak,” diyen Ondokuz Mayıs Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kasım, Oyarçin bölgenin tarihi önemine dikkat çekti.
SAVAŞ KALINTILARI: GÜLLE, OK UCU VE SİKKELER
Kazılarda, Bizans-Pontus savaşlarına ait olduğu değerlendirilen çok sayıda savaş kalıntısı da ortaya çıkarıldı. Bunlar arasında gülleler, ok uçları ve sikkeler yer alıyor. Özellikle yangın sonucu zarar görmüş yaklaşık 150 gülle, dikkat çeken arkeolojik materyaller arasında.
KALE, BİZANS VE SELÇUKLU DÖNEMLERİNDE DE KULLANILMIŞ
Kale, sadece Pontus döneminde değil, sonrasında da aktif olarak kullanılmış. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kasım, Oyarçin, Bizans döneminde kalenin yeniden yerleşime açıldığını, ardından da Selçuklular tarafından kullanıldığını ifade etti Doç. Dr. Kasım, Oyarçin Kalenin Kızılırmak’a hâkim konumda yer alması, onu hem ticaret yolları hem de tarım arazileri açısından stratejik bir noktaya dönüştürüyor.
RESTORASYON ÇALIŞMALARI BAŞLIYOR
Bafra Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Sorumlusu Hasan Dikmen, kazıların ilk etapta bitki temizliğiyle başladığını belirtti. Şu ana kadar kale mimarisinin büyük bölümü ortaya çıkarıldı. Kale surlarının korunması amacıyla, önümüzdeki ay geçici restorasyon çalışmalarına başlanacak.“Geçici restorasyonla duvarların yıkılmasının önüne geçeceğiz,”dedi.
OMÜ, UYGULAMALI ARKEOLOJİ EĞİTİMİNE KATKI SUNUYOR
Devamında Bafra Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Sorumlusu Hasan Dikmen,Bu arkeolojik kazı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi öğrencileri için aynı zamanda uygulamalı bir eğitim alanı işlevi görüyor. Lisansüstü öğrenciler, teorik bilgilerini sahada uygulama şansı bulurken, akademik ekip de bölgenin tarihsel katmanlarını bilimsel yöntemlerle ortaya çıkarıyor.
Köksal ÖNER
